پمپ خلاء دستگاهی است که برای ایجاد خلاء یا فشار پایین تر از اتمسفر در یک سیستم استفاده می شود این نوع پمپ ها برای استخراج هوای موجود یا سایر گاز ها از یک محفظه و دستیابی به فشاری کمتر از فشار اتمسفری به کار می رود به طور خلاصه پمپ های خلاء مولکول های گاز را از محفظه بسته خارج می کند و باعث خلاءجزئی یا کامل می شود

داخل پمپ خلاء

این وسیله کاربرد هایی مانند بسته بندی ،شکل دهی ، خشک کردن و فیلتراسیون خلاءدارد
درجه خلاء این وسیله به حجم محفظه ،دمای گاز و نشتی بستگی دارد
سه عامل حیاتی :فشار اگزوز،درجه خلاء و سرعت پمپاژ

انواع پمپ های خلاء :

1. جا به جایی مثبت :این نوع پمپ ها با افزایش فشار حجم یک محفظه گاز را به داخل می کشد و سپس با کاهش حجم گاز را به سمت خروجی هدایت می کند
پره دوار:یک پره دوار (چرخشی)داخل یک استوانه می چرخد و با چرخش پره محفظه بین تیغه ها و دیواره های استوانه تغییر می کند و گاز را به داخل می کشد و خارج می کند
پره دوار به دو دسته روغنی و خشک تقسیم می شوند
پمپ های دیافراگمی:یک دیافراگم انعطاف پذیر با حرکت رفت و برگشتی خودد حجم محفظه را تغییر می دهد وقتی دیافراگم به سمت جلو حرکت می کند گاز را توسط یک دریچه خروجی از محفظه خود خارج می کند در حالی که گاز را از دریچه ورودی به داخل می کشد و همانطور که به سمت عقب حرکت می کند دریچه ورودی خود را باز می کند تا گاز جریان داشته باشد .
دیافراگمی پمپ های خشکی هستند که از روغن یا سیالات دیگر به عنوان روان کننده یا درزگیر استفاده نمی کنند آنها برای پمپاژ گازهای خورنده، قابل اشتعال یا حساس که نمی توانند توسط روغن آلوده شوند مناسب هستند آنها همچنین می توانند در هر جهتی عمل کنند.
پیچ دو قلو:دو پیچ که همزمان با هم می چرخند گاز را به داخل می کشند و به سمت خروجی روانه می کند
پمپ های پیچ دو قلو می توانند روغنی یا خشک باشند از روغن به عنوان روان کننده و درزگیر بین پیچ ها و محفظه ها استفاده می کنند روغن همچنین به خنک شدن و حذف برخی از مولکول های گاز از سیستم کمک می کند
پمپ های پیچ دو قلو خشک از روغن استفاده نمی کنند و با مواد یا پوشش های دیگر برای کاهش اصطکاک و سایش بین پیچ ها و محفظه استفاده می کنند
2. پمپ های جنبشی:نوعی از پمپ های خلاء هستند که برای انتقال مولکول های گاز از نیروی جنبشی استفاده می کنند که این نوع پمپ ها برای رسیدن به خلاءهای بالا مناسب می باشند
دو نوع اصلی پمپ های خلاء جنبشی:
• پمپ های توربومولکولی:توربومولکولی ها از یک تیغه با سرعت بالا با پره های زاویه دار تشکیل شده است که هنگامی که مولکول های گاز به پره برخورد میکنند نیروی جنبشی از پره های به مولکول های منتقل شوند
• پمپ های دیفیوژن :با یک سیال که اکثرا روغن با بخار کم فشار می باشد گرم می شود و بخار آن از طریق نازل ها با سرعت به سمت پایین پاشیده می شود این جهت بخار مولکول های گاز را به سمت خروجی هدایت می کند و مولکول های به دام افتاده به همراه روغن یا بخار به دیواره های خنک چسبیده و روغن متراکم شده به پایین برمیگردد تا تخلیه شود.
کاربرد های پمپ خلاء:
.صنایع شیمیایی و دارویی برای استخراج مواد و خشک کردن یا آزمایش در فضای خلاء
.کارخانه جات غذایی برای بسته بندی و نگهداری مواد غذایی
.ساخت وسایل الکترونیک
.دیگ های بخار برای سیستم کندانس ،هواگیری ،انتقال حرارت و جلوگیری از تشکیل حباب در لوله های دیگ بخار